W pracy omówiono zagadnienia wpływu stosowania różnych substancji psychoaktywnych (SPA) na obraz kliniczny i przebieg leczenia osób chorych na schizofrenię. Używanie SPA przez osoby z zaburzeniami schizofrenicznymi stwarza problemy z ustaleniem prawidłowej diagnozy, gdyż może modyfikować obraz kliniczny (zaostrza objawy psychotyczne) i przebieg choroby. Istotne znaczenie dla modyfikacji obrazu klinicznego i przebiegu choroby ma używanie przez te same osoby kilku substancji psychoaktywnych, takich jak kanabinole, amfetamina czy kokaina, czasem w połączeniu z alkoholem. W takich przypadkach bardzo trudne jest określanie efektu działania każdej substancji na objawy psychopatologiczne, przebieg choroby i interakcję z lekami przeciwpsychotycznymi. W obrazie klinicznym u osób chorujących na schizofrenię, które jednocześnie używają SPA stwierdza się większe nasilenie objawów depresyjnych, zwiększone ryzyko podejmowania prób samobójczych, częstsze występowanie objawów pozytywnych niż
negatywnych, częściej niż zazwyczaj rozpoznaje się schizofrenię typu paranoidalnego. Leczenie osób z zaburzeniami schizofrenicznymi używających SPA może stwarzać więcej zagrożeń zdrowotnych związanych z wystąpieniem większej liczby niepożądanych objawów polekowych (np. późnych dyskinez) lub większym nasileniem tych objawów. Przebieg choroby jest niekorzystny, występuje zwiększenie liczby nawrotów choroby, częściej stwierdza się niedostateczne efekty działania leków i z tego względu w wielu przypadkach zachodzi konieczność zastosowania zwiększonych dawek leków przeciwpsychotycznych.