W artykule zaprezentowano neuropsychologiczny model myślenia w kategoriach przyczynowo-skutkowych, czyli ujętego jako proces wzajemnie pobudzających się obwodów. Zgodnie z założeniami tego modelu o kierunku pobudzenia obwodów decyduje wartość pobudzenia obwodu, tj. ilość impulsów potrzebnych do pobudzenia obwodu oraz dostępność impulsów pobudzających, pochodzących ze środowiska zewnętrznego bądź z obwodów sąsiadujących. Wartość pobudzenia obwodu jest zmienna, wynika z trzech czynników modyfikujących ją, tj. stałego i zmiennego przewodnictwa neuroprzekaźnikowego oraz torowania obwodu neuronowego. Stałe przewodnictwo neuroprzekaźnikowe spowodowane jest zmianami synaptycznymi zachodzącymi wskutek utrwalania się obwodu, czyli uzależnione jest od procesu zapamiętywania. Zmienne przewodnictwo neuroprzekaźnikowe wynika z doraźnych zmian neuroprzekaźnikowych podyktowanych zmianami emocjonalnymi i charakteryzuje je zjawisko kontransmisji neuroprzekaźnikowej. Zjawisko torowania obwodu neuronowego polega na pobudzeniu części z ogółu neuronów tworzących obwód neuronowy, nie powoduje jednak pobudzenia obwodu, a wyłącznie zbliża wartość pobudzenia do progu wymaganego dla pobudzenia obwodu jako całości. Zmienne wartości pobudzenia obwodów oraz zróżnicowany dostęp do impulsów powodują, że następcza prędkość pobudzenia obwodów jest różna. Kierunek pobudzenia obwodów, uzależniony od zdolności i możliwości pobudzenia, a co za tym idzie od prędkości pobudzenia obwodów, wyznacza tok myślenia w kategoriach przyczynowo-skutkowych.

obwód neuronowy, stałe i zmienne przewodnictwo neuroprzekaźnikowe, wartość pobudzenia obwodu, torowanie obwodu, zjawisko kontransmisji neuroprzekaźnikowej, kołtun neuronowy