Celem pracy było przedstawienie właściwości przeciwdepresyjnych i normotymicznych memantyny, leku obecnie zarejestrowanego w leczeniu cięższych postaci otępienia typu alzheimerowskiego. W pracy, oprócz przybliżenia podstawowych informacji na temat tej substancji, skupiliśmy się na przedstawieniu dotychczas opublikowanych wyników jej stosowania w zaburzeniach afektywnych. Dostępne piśmiennictwo klinicznych zastosowań memantyny jest w tym zakresie bardzo ubogie, obejmuje pojedyncze badania w niewielkich grupach pacjentów z zaburzeniami depresyjnymi nawracającymi, w manii w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej, jak również kilka opisów kazuistycznych, w tym w epizodzie depresyjnym w przebiegu zaburzenia dwubiegunowego. Wstępne wyniki są dość optymistyczne, jakkolwiek nie upoważniają na obecnym etapie do jednoznacznych konkluzji. Podkreślane jest duże bezpieczeństwo stosowania memantyny oraz, co oczywiste, potrzeba przeprowadzenia kolejnych, dobrze zaplanowanych metodologicznie badań, które objęłyby większe grupy pacjentów, a także oceniałyby działanie memantyny u chorych z depresją dwubiegunową czy epizodem mieszanym ChAD. Ze względu na szybkie działanie kliniczne antagonistów glutaminianergicznego receptora NMDA memantyna byłaby interesującą i wygodną alternatywą terapeutyczną, z perspektywy zastosowania w codziennej pracy klinicznej znacznie korzystniejszą, dużo bezpieczniejszą i łatwiejszą w zastosowaniu od ketaminy, innego antagonisty NMDA. Co wydaje się szczególnie ważne, memantyna daje potencjalnie szansę na poprawę funkcjonowania poznawczego, co jest wykorzystywane w terapii otępień, zaś w zaburzeniach afektywnych dotychczas praktycznie nie było badane.

memantyna, zaburzenia afektywne, depresja, mania, układ glutaminianergiczny, receptor NMDA