Przemoc wobec osób starszych – przegląd badań
Marta Makara‑Studzińska1, Katarzyna Sosnowska2
Autorzy dokonali przeglądu dostępnego piśmiennictwa na temat zjawiska przemocy wobec osób starszych. W związku z zachodzącymi na całym świecie zmianami demograficznymi następuje szybki wzrost populacji osób w wieku 60 lat i starszych. Takie tendencje będą się utrzymywać, co niesie ze sobą stopniowy wzrost liczby przypadków znęcania się nad seniorami. W artykule przedstawiono definicje przemocy wobec osób starszych oraz opisano główne rodzaje stosowanej przemocy, ze szczególnym uwzględnieniem symptomów sugerujących nadużycia. Ponadto wyszczególniono prace koncentrujące się na ocenie czynników ryzyka, które mogą zwiększyć występowanie zachowań agresywnych wobec seniorów. Autorzy skupili się również na analizie dostępnej literatury na temat rozpowszechnienia zjawiska przemocy wobec osób starszych, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Analiza danych z krajów o zróżnicowanych uwarunkowaniach strukturalnych i kulturowych jednoznacznie potwierdza obecność tego zjawiska wszędzie, jakkolwiek występuje ono z różnym nasileniem. Rezultaty badań zależą od wielu czynników, m.in. od zastosowanej metodologii badań i narzędzi pomiaru, przyjętej definicji przemocy czy też źródła informacji. Uwagę zwracają zaniżone statystyki, które mogą być spowodowane niechęcią samych seniorów do ujawniania nadużyć. W związku z wielowymiarowym charakterem zagadnienia ważne jest dalsze wprowadzanie rozwiązań systemowych, celem ograniczenia zjawiska przemocy wobec osób starszych oraz skuteczniejszego wykrywania i rozwiązywania problemu, stanowiącego nadal, zwłaszcza w naszym kraju, temat tabu.