Leki przeciwpsychotyczne pierwszej i drugiej generacji mogą wywierać przeciwstawne działanie na procesy redoks: pro- lub antyoksydacyjne. Ustalenie wpływu leków przeciwpsychotycznych na biomarkery stresu oksydacyjnego ma duże znaczenie kliniczne, ponieważ leki te są stosowane w zaburzeniach psychicznych, w których występuje stres oksydacyjny. Działanie zyprazydonu na procesy redoks nie jest dostatecznie poznane. Celem badania było ustalenie wpływu zyprazydonu w dawkach rekomendowanych do leczenia ostrego epizodu schizofrenii na wolne tiole w ludzkim osoczu oraz na związki reagujące z kwasem tiobarbiturowym (TBARS) w modelu in vitro. Materiał i metody: Krew do badań pobrano od 10 zdrowych ochotników płci męskiej (w wieku 24-26 lat) na roztwór ACD. Substancję aktywną zyprazydonu rozpuszczono w 0,01% dimetylosulfotlenku do stężeń końcowych (139 ng/ml i 250 ng/ml) i inkubowano z osoczem przez 24 godziny w temperaturze 37°C. Do każdego doświadczenia wykonano próby kontrolne (bez leku). Oznaczenia poziomu wolnych tioli przeprowadzono metodą Ellmana, a stężenia związków reagujących z kwasem tiobarbiturowym – metodą spektrofotometryczną (wg Rice’a-Evansa, 1991). Do analizy wyników zastosowano sparowany test t-Studenta (StatSoft Inc., Statistica v. 6.0). Wyniki: W odniesieniu do prób kontrolnych zyprazydon w stężeniu 139 ng/ml oraz 250 ng/ml po 24 godzinach inkubacji z osoczem spowodował nieistotny statystycznie wzrost poziomu wolnych tioli w osoczu (p>0,05) oraz w stężeniu 250 ng/ml wzrost stężenia TBARS o 27,6% (p=3,9×10^-4). Wniosek: Zyprazydon w stężeniach odpowiadających dawkom rekomendowanym do leczenia ostrego epizodu schizofrenii nie powoduje istotnego wzrostu poziomu wolnych tioli w osoczu, jednocześnie istotnie zwiększając peroksydację lipidów osocza.

zyprazydon, leki przeciwpsychotyczne, wolne tiole, peroksydacja lipidów, schizofrenia