Osobowościowe korelaty radzenia sobie ze stresem u osób dotkniętych chorobą nowotworową na tle grupy porównawczej
Jacek Konrad Olszewski, Piotr Szczukiewicz
Obciążające psychicznie doświadczenia związane z chorobą nowotworową mogą prowadzić do niekorzystnych zmian w osobowości pacjenta i utrudniać mu podejmowanie skutecznej aktywności zaradczej. Niniejsze opracowanie dotyczy zależności między chorobą nowotworową a takimi zmiennymi psychologicznymi, jak osobowość i radzenie sobie ze stresem. Celem badań jest określenie związków między podstawowymi cechami osobowości a sposobami radzenia sobie ze stresem stosowanymi przez pacjentki po mastektomii – na tle grupy porównawczej. Badania przeprowadzono na 37 kobietach po mastektomii z Lubelskiego Stowarzyszenia Amazonek i 24 kobietach niedotkniętych chorobą nowotworową. Wiek badanych mieści się w przedziale 42–76 lat. Zastosowano następujące narzędzia badawcze: Inwentarz Osobowości NEO-FFI i Wielowymiarowy Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem – COPE. W obu grupach wykazano istnienie zależności między podstawowymi cechami osobowości a sposobami radzenia sobie ze stresem. W przypadku pacjentek po mastektomii dyspozycyjne czynniki osobowościowe wywierają większy wpływ na te sposoby niż w grupie osób niechorujących na raka. Doświadczenia związane z chorobą nowotworową mogą – właśnie za sprawą osobowości – wywierać modyfikujący wpływ na sposoby zmagania się z trudnościami. Niektóre z podstawowych cech osobowości, takie jak neurotyczność, mogą utrudniać adaptacyjność zaradczą, a ekstrawersja, sumienność i ugodowość – sprzyjać przystosowaniu.