Drgawki indukowane klozapiną
Edyta Zwyrtek, Joanna Rymaszewska
Klozapina pozostaje jednym z najskuteczniejszych leków stosowanych w psychiatrii. Jest lekiem pierwszego rzutu w schizofrenii lekoopornej oraz w przypadku późnych dyskinez u pacjentów uprzednio leczonych innymi lekami przeciwpsychotycznymi i uciążliwych zachowań agresywnych. Dodatkowo wyraźnie redukuje ryzyko zachowań samobójczych i poprawia jakość życia. Wśród działań niepożądanych klozapiny wymienia się m.in. agranulocytozę i granulocytopenię, drgawki, zapalenie mięśnia sercowego, zespół metaboliczny, ślinotok, sedację. Pomimo licznych działań niepożądanych śmiertelność wśród osób leczonych klozapiną jest niższa niż wśród ogółu pacjentów chorujących na schizofrenię. Klozapina obniża próg drgawkowy oraz indukuje drgawki. Ryzyko ich wystąpienia zależy od dawki leku i wynosi około 4,4%. Najczęściej opisywane są drgawki toniczno-kloniczne, następnie mioklonie i napady atoniczne. Trudności w mówieniu, mioklonie, upadki w przebiegu napadów atonicznych mogą być zwiastunami drgawek toniczno- -klonicznych. Monitorowanie poziomu klozapiny w surowicy i elektroencefalografia, chociaż pomocne w prowadzeniu terapii, nie wykazały skuteczności w ocenie ryzyka wystąpienia drgawek. W przypadku politerapii warto zwrócić uwagę na możliwość interakcji klozapiny z licznymi lekami. Po pierwszym napadzie drgawek rekomenduje się zmniejszenie dawki klozapiny, a w razie wystąpienia kolejnych napadów – wprowadzenie leku przeciwdrgawkowego. Lekami pierwszego rzutu w leczeniu drgawek indukowanych klozapiną są kwas walproinowy i lamotrygina. Warto zauważyć, że lamotrygina nie wchodzi w interakcje z metabolizmem klozapiny oraz potencjalizuje jej działanie przeciwpsychotyczne. Z myślą o profilaktyce napadów drgawkowych zaleca się stopniowe zwiększanie i stopniową redukcję dawek klozapiny.