Choroby nowotworowe należą obecnie do najczęściej występujących schorzeń. Dotyczą nie tylko somatycznej, lecz także emocjonalnej, psychicznej i społecznej sfery funkcjonowania pacjenta. Pogorszenie funkcjonowania we wszystkich tych obszarach niekorzystnie wpływa na proces leczenia choroby podstawowej. W grupie pacjentów onkologicznych dość powszechne są zaburzenia psychiczne, które mogą się pojawić na każdym etapie choroby i mieć różne nasilenie. Bywają wynikiem zmiany sytuacji społecznej z powodu choroby nowotworowej, reakcją na stres z nią związany, jak również skutkiem oddziaływania czynników fizjologicznych lub patologicznych na ośrodkowy układ nerwowy. Do najczęstszych zaburzeń psychicznych w przebiegu choroby nowotworowej należą: zespoły dezadaptacyjne, zespoły depresyjne, zespoły lękowe, zaburzenia świadomości, zaburzenia psychoorganiczne, zaburzenia psychotyczne, zaburzenia snu, przewlekły ból i stres, zespół przewlekłego zmęczenia, chemobrain (zaburzenia poznawcze po chemioterapii). Chemobrain jest bardzo ciekawym zjawiskiem, na które składają się zaburzenia pamięci operacyjnej, szybkości psychomotorycznej, czasu reakcji, umiejętności wzrokowo-przestrzennych i płynności mowy, problemy z wykonywaniem czynności złożonych, koncentracją oraz pamięcią wzrokową i werbalną. Zaburzenia te najczęściej występują u osób poddawanych leczeniu systemowemu oraz mają charakter łagodny i przemijający. Na przebieg choroby nowotworowej i jej pojawienie się wpływa działanie układu immunologicznego, układu endokrynologicznego, a także ośrodkowego układu nerwowego. Nauką, która zajmuje się wspólnym oddziaływaniem tych układów, jest psychoneuroimmunologia. Badania pokazują, że podczas stresu wymienione układy komunikują się poprzez działanie neurotransmiterów, hormonów, czynników wzrostu czy też cytokin. Choroba nowotworowa rzutuje na każdą sferę życia, stąd wielu pacjentów cierpi na zaburzenia psychiczne. Dlatego tak ważne są holistyczne podejście do chorego i współpraca różnych specjalistów, takich jak onkolog, psychiatra i psycholog.

zaburzenia psychiczne, choroby nowotworowe, zjawisko chemobrain, psychoneuroimmunologia