Depresja poudarowa
Adam Wysokiński
Depresja poudarowa jest uznawana za najczęstsze neuropsychiatryczne powikłanie udaru mózgu. Definiuje się ją jako epizod depresyjny (o obrazie zbliżonym do epizodu depresji endogennej), który rozwija się w związku przyczynowym i czasowym z przebytym udarem mózgu, krwotocznym lub niedokrwiennym. Częstość występowania depresji poudarowej wynosi 20–80%, a liczne dowody wskazują na to, że choroba jest zbyt rzadko rozpoznawana i leczona. U większości pacjentów objawy depresji rozwijają się w ciągu 3–6 miesięcy po udarze. Rokowanie zależy od nasilenia tych objawów: w ciągu 2 lat od udaru remisję osiąga od 30% (w przypadku mniejszego nasilenia) do 75% pacjentów (w przypadku dużego nasilenia). Depresja poudarowa w znacznym stopniu wpływa na przebieg i skuteczność rehabilitacji, jakość życia, poprawę sprawności ruchowej, codzienną aktywność oraz funkcjonowanie społeczne i relacje interpersonalne, a także istotnie zwiększa śmiertelność – u osób z depresją poudarową ryzyko zgonu w ciągu 10 lat od udaru jest ponad trzykrotnie większe niż u tych, u których po udarze depresja nie wystąpiła. W rozwoju depresji poudarowej biorą udział czynniki biologiczne i psychospołeczne. Jak wskazują wyniki badań, leki przeciwdepresyjne i psychostymulujące są w stanie nie tylko łagodzić nasilenie objawów depresji poudarowej, lecz także – być może – zapobiegać jej rozwojowi. Konieczne są dalsze badania w zakresie patofizjologii tej choroby oraz nowych metod leczenia i profilaktyki.