Komunikacja muzyczna we wczesnym wspomaganiu dziecka i jego rodziny
Paweł Cylulko
Muzyka towarzyszy człowiekowi niemal przez całe jego życie. Już w okresie prenatalnym dziecko reaguje na „otulające” je dźwięki. Niemowlę odwraca głowę w kierunku głosu matki, wykazuje zainteresowanie nuconymi przez nią melodiami i śpiewanymi kołysankami. Na kolejnych etapach rozwoju dziecko pobudza do brzmienia swoje ciało, zabawki, przedmioty codziennego użytku i elementy wyposażenia mieszkania, tworzy własne rytmy i melodie, samodzielnie buduje proste instrumenty muzyczne. Bawi się, uczy i wypoczywa, nucąc ulubione melodie, śpiewając przeboje, wyklaskując, wystukując lub wytupując znane sobie rytmy piosenek. We wczesnym wspomaganiu stosuje się zróżnicowane metody zarówno wykrywania nieprawidłowości rozwojowych, jak i rehabilitacji. W tym celu sięga się coraz częściej po niekonwencjonalne środki oddziaływania, w tym po sztukę muzyczną. Właściwie odczytane przez rodziców i specjalistów zajmujących się wspomaganiem rozwoju sygnały dźwiękowe i muzyczne pozwalają lepiej zrozumieć pragnienia, oczekiwania i predyspozycje dziecka, a dzięki temu lepiej reagować na jego komunikaty i prowadzić z nim dialog. Może się to przyczynić do zmniejszenia narażenia rozwoju dziecka na różnorodne nieprawidłowości, trudności i problemy oraz stanowić formę efektywnego wsparcia dziecka i jego rodziny. Wszechobecność dźwięków, zarówno muzycznych, jak i niemuzycznych, oraz pełnione przez nie funkcje skłaniają specjalistów, m.in. lekarzy, psychologów, pedagogów i muzykoterapeutów, do wykorzystywania komunikacji muzycznej w celu udzielania pomocy dziecku zagrożonemu nieprawidłowym rozwojem bądź niepełnosprawnością i jego rodzinie.