Zmiany obrazu klinicznego zaburzeń zachowania u adolescentów hospitalizowanych psychiatrycznie w latach 1990–2015. Praca porównawcza
Magdalena Uzar1, Ewa Guśtak1, Feliks Matusiak2, Elżbieta Borys1
Cel: Celem pracy było porównanie grupy pacjentów z rozpoznaniem z kręgu zaburzeń zachowania i emocji hospitalizowanych na oddziale psychiatrii dla młodzieży Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie w latach 1990–1991 z grupą hospitalizowaną w latach 2014–2015 pod kątem obrazu klinicznego, sytuacji opiekuńczej, a także częstości i cech hospitalizacji. Materiał i metoda: Materiał badawczy stanowiły historie chorób pacjentów hospitalizowanych w latach 1990–1991 i 2014–2015 z rozpoznaniem z kręgu zaburzeń zachowania i emocji. Dokumentację przeanalizowano pod kątem danych demograficznych, danych dotyczących hospitalizacji, sytuacji opiekuńczej, narażenia na przemoc, jak również wybranych objawów typowych dla zaburzeń zachowania i emocji w okresie adolescencji. Wyniki: Uzyskane wyniki wskazują na ponad trzykrotny wzrost liczby hospitalizacji pacjentów z rozpoznaniem z kręgu zaburzeń zachowania i emocji w analizowanym okresie. Ponadto w latach 2014–2015 odnotowano istotnie statystycznie większą niestabilność sytuacji opiekuńczej pacjentów, większą liczbę prób samobójczych i większą liczbę samookaleczeń w porównaniu z latami 1990–1991. Wnioski: Wydaje się, że zaobserwowany wzrost częstości hospitalizacji adolescentów z zaburzeniami zachowania i emocji może się wiązać ze wzrostem częstości występowania impulsywnych zachowań autoagresywnych w postaci samookaleczeń i prób samobójczych u pacjentów z tej grupy. Pogorszenie stabilności sytuacji opiekuńczej (mimo niejasności co do skali i natury zjawiska w szerszej populacji) oraz związana z tym mniejsza wydolność systemów opiekuńczych w przypadku kryzysu, jakim jest narastanie impulsywnych zachowań autoagresywnych u młodzieży, stanowią kontekst, w którym interwencyjna hospitalizacja psychiatryczna okazuje się koniecznością. W świetle uzyskanych wyników i wstępnie tłumaczących je hipotez powstaje dodatkowe pytanie o wydolność i organizację psychiatrycznej opieki ambulatoryjnej, służb pomocowych opiekujących się badaną grupą pacjentów oraz ich rodzin, które stanowią „pierwszą linię” możliwych oddziaływań terapeutycznych.