LOGO
EN

Poczucie sensu życia jako czynnik chroniący młodzież gimnazjalną przed stosowaniem i doznawaniem przemocy rówieśniczej

Dorota Zawadzka1,2, Magdalena Korzycka2, Anna Oblacińska2

Affiliacja i adres do korespondencji
Psychiatr Psychol Klin 2018, 18 (4), p. 340–353
DOI: 10.15557/PiPK.2018.0042
PlumX metrics:
Streszczenie

Tło i cele: Poszukiwanie sensu życia jest podstawową motywacją w życiu człowieka, a jego brak może prowadzić do wielu zaburzeń, m.in. do wchodzenia w rolę zarówno ofiary, jak i sprawcy przemocy rówieśniczej. Metody: Anonimowym badaniem ankietowym objęto 4085 uczniów z 70 gimnazjów zlokalizowanych we wszystkich województwach w Polsce (52% – dziewczęta). W badaniu została użyta skrócona, jednoczynnikowa wersja skali Purpose in Life Test, natomiast dwa pytania dotyczące przemocy rówieśniczej zaczerpnięto z polskiej wersji protokołu badawczego pochodzącego z międzynarodowych badań Health Behaviour in School-aged Children (HBSC). Zastosowano analizy jednowymiarowe oraz wielowymiarowe, w tym regresję logistyczną. Wyniki: Spośród 4085 gimnazjalistów w ciągu ostatnich 2 miesięcy co najmniej raz 26,8% było sprawcą, a 29,8% padło ofiarą przemocy rówieśniczej. Chłopcy istotnie częściej niż dziewczęta znaleźli się w gronie zarówno sprawców, jak i ofiar przemocy rówieśniczej. Uczniowie klasy III istotnie rzadziej doznawali przemocy ze strony rówieśników w porównaniu z uczniami klas I oraz II. Analiza regresji wykazała u młodzieży z wysokim poczuciem sensu życia istotnie mniejsze prawdopodobieństwo zostania ofiarą lub sprawcą przemocy rówieśniczej (co najmniej 1–2 razy w ciągu ostatnich 2 miesięcy przed badaniem ankietowym). Stwierdzono też, że dziewczęta istotnie rzadziej wchodziły w rolę ofiary lub sprawcy niż chłopcy. Ryzyko bycia ofiarą przemocy istotnie zmniejsza również uczęszczanie do klasy III gimnazjum w porównaniu z uczniami klasy I. Wnioski: Implikacjami praktycznymi przeprowadzonych analiz może być wdrażanie programów kładących nacisk na eksponowanie wartości uniwersalnych i niematerialnych, do których młodzież mogłaby się odwoływać. Biorąc pod uwagę uzyskane rezultaty, można stwierdzić, że wysoki poziom sensu życia jest czynnikiem chroniącym młodzież gimnazjalną przed wchodzeniem w role zarówno ofiary, jak i sprawcy przemocy rówieśniczej.

Słowa kluczowe
poczucie sensu życia, przemoc rówieśnicza, młodzież gimnazjalna