Współwystępowanie zaburzeń depresyjnych i chorób układu sercowo-naczyniowego. Wybrane aspekty
Magdalena Zalewska
Zaburzenia depresyjne są często spotykane u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Wiążą się z niepełnosprawnością i zwiększoną śmiertelnością, wyższymi wydatkami na opiekę zdrowotną, obniżoną jakością życia. Depresja występuje u 1 na 5 osób z chorobą wieńcową, chorobą tętnic obwodowych lub niewydolnością serca. Istotnie komplikuje optymalne postępowanie z pacjentem z chorobą układu krążenia – przede wszystkim niekorzystnie wpływa na przestrzeganie zasad zdrowego stylu życia i ogranicza skuteczność zalecanych metod terapeutycznych. W mechanizmach odpowiedzialnych za niekorzystne rokowanie w przypadku współistnienia chorób układu sercowo-naczyniowego i depresji biorą udział czynniki związane ze stylem życia, dysfunkcją układu autonomicznego, zaburzeniami neuroendokrynnymi, nasileniem stanu zapalnego, dysfunkcją układu immunologicznego, insulinoopornością czy zwiększoną reaktywnością płytek krwi. Mechanizmy te odgrywają ważną rolę w regulacji czynności układu sercowo-naczyniowego i ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego tak ważne są wczesna i dokładna diagnoza depresji u pacjenta z chorobą układu sercowo-naczyniowego oraz wdrożenie postępowania, które będzie optymalne zarówno z psychiatrycznego, jak i z kardiologicznego punktu widzenia. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie wpływem leków przeciwdepresyjnych na parametry kardiologiczne. Ocena bezpieczeństwa i skuteczności terapii przeciwdepresyjnej u pacjentów kardiologicznych powinna uwzględniać również inne schorzenia: cukrzycę, nadciśnienie czy uzależnienie od tytoniu. Celem artykułu jest przegląd najistotniejszych aspektów patofizjologii i farmakoterapii w przypadku współwystępowania depresji i schorzeń układu sercowo-naczyniowego oraz podkreślenie znaczącej roli współpracy psychiatry i kardiologa.