LOGO
EN

Poczucie obciążenia opieką wśród opiekunów rodzinnych osób wentylowanych mechanicznie

Karolina Szatkowska

Affiliacja i adres do korespondencji
Psychiatr Psychol Klin 2020, 20 (4), p. 291–297
DOI: 10.15557/PiPK.2020.0036
PlumX metrics:
Streszczenie

Nieustanny postęp medycyny pozwala na stworzenie bezpiecznych i komfortowych warunków leczenia domowego dla osób z przewlekłą niewydolnością oddechową wentylowanych mechanicznie. Specyfika opieki nad chorym korzystającym z respiratoroterapii stawia przed opiekunami wyzwania związane z wieloma czynnościami pielęgnacyjnymi i organizacyjnymi. Wiąże się to z przejęciem odpowiedzialności za przebieg leczenia, reorganizacją życia codziennego i zmianą sposobu pełnienia dotychczasowych ról, włącznie z ograniczeniem ról społecznych. Opiekunowie muszą zatem sprostać zróżnicowanym, bardzo często zupełnie nowym zadaniom, co bywa obciążające fizycznie i psychicznie. Obciążenie opieką to całokształt doświadczeń i trudności członka rodziny opiekującego się osobą chorą. Artykuł prezentuje charakterystykę pojęcia poczucia obciążenia opieką oraz przegląd badań nad jego specyfiką w grupie opiekunów osób wentylowanych mechanicznie w domu. Ponadto w pracy przedstawiono doniesienia z badań dotyczące czynników, które mogą nasilać negatywne konsekwencje sprawowania opieki. Do czynników ryzyka zaliczyć można zarówno pogarszający się stan zdrowia osoby wentylowanej czy zmniejszającą się samodzielność pacjenta, jak i wskaźniki związane z samą wentylacją mechaniczną: sposób jej prowadzenia (inwazyjna vs nieinwazyjna), dłuższy dobowy czas korzystania z respiratora i łączny czas stosowania wentylacji mechanicznej jako metody leczenia. Wyniki badań wskazują również, że obciążenie opieką może się przejawiać we wszystkich sferach życia opiekunów domowych: emocjonalnej, poznawczej, somatycznej i społecznej.

Słowa kluczowe
opiekun rodzinny, obciążenie opieką, domowa wentylacja mechaniczna