LOGO
EN

Podzielony umysł – podzielony mózg. Neurobiologiczne podłoże dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości z perspektywy teorii układów dynamicznych

Jakub Skałbania, Karolina Polewik, Igor J. Pietkiewicz, Radosław Tomalski

Affiliacja i adres do korespondencji
Psychiatr Psychol Klin 2021, 21 (1), p. 27–35
DOI: 10.15557/PiPK.2021.0003
PlumX metrics:
Streszczenie

Wyjaśnienie biologicznego podłoża dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości pozostaje jednym z największych wyzwań współczesnej neuronauki. Nie mniejszy problem stanowi kliniczny aspekt zaburzenia. Trudność w leczeniu wynika zarówno ze złożonego i osobniczego charakteru dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości, jak i z niedostatecznych modeli biopsychologicznych, na których bazie dałoby się stworzyć uniwersalną procedurę terapeutyczną. Zdecydowana większość badań neuroobrazowych wykonywanych u osób z diagnozą dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości okazuje się niekonkluzywna – nieprawidłowości poszczególnych struktur mózgu, na które wskazują liczni autorzy, nie tłumaczą całego spektrum objawów. Ponadto część wyników badań stoi ze sobą w sprzeczności. Istotnym problemem jest skompletowanie odpowiedniej grupy badawczej; większość badań neuroobrazowych dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości ma charakter studium przypadku. Niektóre metaanalizy wskazują też na wysoką heterogeniczność badań – pacjenci z dysocjacyjnym zaburzeniem tożsamości zazwyczaj cierpią na wiele zaburzeń współwystępujących, co utrudnia interpretację danych eksperymentalnych. Współcześnie uważa się, że bardziej informatywne mogą okazać się badania nad wpływem traumy dziecięcej na rozwój układu nerwowego i dynamikę funkcjonalną ośrodkowego układu nerwowego na późniejszych etapach życia. W niniejszej pracy dokonano krótkiego przeglądu badań nad neurobiologicznym podłożem dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu traumy dziecięcej na rozwijający się ośrodkowy układ nerwowy. Skupiono się na hipotezach próbujących uchwycić specyficzną dynamikę aktywności neuronalnej prowadzącej do fragmentaryzacji pracy sieci neuronowych. W analizie problemu wykorzystano pojęcia z zakresu teorii układów dynamicznych.

Słowa kluczowe
dysocjacyjne zaburzenie tożsamości, trauma, neurobiologia DID, teoria układów dynamicznych