Depresja bywa nazywana stanem „bólu psychicznego”, gdyż objawy składające się na jej obraz generują stan uogólnionego cierpienia. Cierpieniu psychicznemu bardzo często towarzyszy ból fizyczny. Częstość występowania objawów somatycznych w populacji chorych na depresję jest bardzo zróżnicowana w zależności od badanej populacji i wynosi 30–95%, przy czym zwykle częstość występowania i nasilenie dolegliwości bólowych są skorelowane z procesem starzenia się i zwiększają się wraz z wiekiem. Do najczęściej występujących w depresji objawów bólowych zalicza się: bóle głowy, pleców, w tym odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, bóle stawów, kończyn, migrenowe bóle głowy oraz bóle w jamie brzusznej. Czasem ból stanowi maskę depresji, wysuwając się na pierwszy plan w obrazie klinicznym i utrudniając ustalenie właściwego rozpoznania. Pośrednim dowodem na wspólny mechanizm patogenetyczny depresji i bólu przewlekłego jest skuteczność leków przeciwdepresyjnych w przewlekłych zespołach bólowych, przy czym nie wszystkie leki przeciwdepresyjne wykazują się takim samym działaniem analgetycznym. Pierwszymi lekami przeciwdepresyjnymi, które znalazły zastosowanie w leczeniu objawów bólowych towarzyszących różnym stanom chorobowym, były trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne. Liczne badania potwierdziły skuteczność przeciwbólową inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, które w porównaniu z trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi charakteryzują się dużo lepszą tolerancją i korzystniejszym profilem bezpieczeństwa, przy czym ich działanie przeciwbólowe jest wyraźnie zaznaczone dopiero przy zastosowaniu dawek, które zapewniają oprócz wpływu na przekaźnictwo serotoninergiczne wpływ na przekaźnictwo noradrenergiczne. W artykule przedstawiono podsumowanie dowodów naukowych na celowość zastosowania wenlafaksyny w leczeniu bólu przewlekłego, w szczególności zespołów bólowych towarzyszących depresji, oraz dwa przypadki kliniczne wraz z komentarzem.