Modafinil, należący do grupy leków promujących stan czuwania, znalazł szerokie zastosowanie w leczeniu zaburzeń snu. Głównym wskazaniem jest narkolepsja, a w niektórych krajach także nadmierna senność w przebiegu obturacyjnego bezdechu sennego i wynikająca z pracy zmianowej. W związku ze skutecznością modafinilu w terapii nadmiernej senności lek oceniano klinicznie również u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi w celu redukcji nasilenia wybranych objawów: uczucia zmęczenia, nadmiernej senności i zaburzeń funkcji poznawczych. Niniejszy artykuł przedstawia potencjalne zastosowania modafinilu w leczeniu niektórych zaburzeń psychicznych. W zaburzeniach depresyjnych użycie modafinilu jako potencjalizacji leczenia może prowadzić do poprawy nastroju oraz złagodzenia anhedonii, apatii, uczucia zmęczenia, nadmiernej senności i zaburzeń poznawczych w zakresie funkcji wykonawczych. W ciężkich epizodach depresyjnych w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej przyjmowanie modafinilu może się wiązać z poprawą dotyczącą objawów depresyjnych, uczucia zmęczenia i nadmiernej senności. Choć istnieje potencjalne ryzyko wystąpienia objawów maniakalnych podczas leczenia modafinilem, ostatnie badania nie wykazują zwiększonego ryzyka zmiany fazy z depresyjnej na maniakalną. W schizofrenii nie udowodniono korzystnego działania modafinilu w zakresie objawów negatywnych; obserwowano poprawę wybranych funkcji poznawczych, ale także zaostrzenie objawów psychotycznych u części pacjentów. W leczeniu zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi omawiany lek jest stosowany jako alternatywa dla standardowej terapii. Choć nie udowodniono skuteczności modafinilu w leczeniu uzależnienia od kokainy, analiza wybranych badań wskazuje, że pacjenci mogliby odnieść korzyść w postaci utrzymania abstynencji. Modafinil jest zwykle dobrze tolerowany i bezpieczny, a ryzyko rozwoju uzależnienia – niższe niż w przypadku innych leków psychostymulujących.