Specyficzne zaburzenia odżywiania – wybrane aspekty patogenezy i czynników ryzyka
Michał Górski1, Beata Całyniuk2, Jagoda Garbicz3, Marta Buczkowska4, Karolina Siudmak5, Karolina Górska6, Renata Polaniak2mailto:
Mimo że badania nad etiologią i patogenezą zaburzeń odżywiania trwają od wielu lat, nie udało się jeszcze zidentyfikować wszystkich czynników odpowiedzialnych za ich rozwój. Obecne badania nie koncentrują się na pojedynczym czynniku ryzyka, ale poszukują powiązań między nimi. W niniejszej pracy przedstawiono wybrane aspekty patogenezy i czynników ryzyka zaburzeń odżywiania. Opisano czynniki rodzinne i indywidualne, społeczne i kulturowe, jak również czynniki biologiczne. Szczególną uwagę zwrócono na aspekt stylów rodzicielstwa i prezentowanych zachowań, np. nadmiernego karania i chłodu emocjonalnego. Opisano także współistnienie zaburzeń osobowości ze specyficznymi i niespecyficznymi zaburzeniami odżywiania. W aspekcie społecznym zwrócono uwagę na rozwój mediów społecznościowych i ich wpływ na samoocenę, niezadowolenie z ciała oraz promowanie patologicznej szczupłości. Wśród czynników kulturowych uwzględniono postępującą „westernizację” i dynamiczny wzrost występowania zaburzeń odżywiania w tych rejonach świata, w których wcześniej nie występowały. W zakresie czynników biologicznych przeanalizowano publikacje na temat neuromodulatorów apetytu, czynników genetycznych, zaburzeń mikrobioty jelitowej oraz tzw. osi mózgowo-jelitowej. Współczesna nauka nie jest w stanie odpowiedzieć na pytanie, który z wymienionych czynników ma największy wpływ na rozwój zaburzeń odżywiania, jednak prowadzone badania dają nadzieję na skuteczne leczenie tych chorób w przyszłości. Poznanie czynników predysponujących do ich wystąpienia pozwoli na wczesne wyodrębnienie grup ryzyka oraz podjęcie działań profilaktycznych i terapeutycznych, w tym psychoterapii i farmakoterapii.