Używanie urządzeń cyfrowych a powszechne problemy zdrowotne u dzieci i młodzieży
Diana Puzio1, Iwona Makowska1, Krystyna Rymarczyk2
Kontakt z urządzeniami cyfrowymi rozpoczyna się we wczesnych etapach rozwoju dziecka i wraz z upływem czasu jest coraz częstszy. Czas, który dzieci poświęcają „ekranom” (z ang. screen time – czas poświęcany smartfonom, tabletom, komputerom, laptopom, telewizji), osiągnął ostatnio niespotykany dotąd poziom, budząc obawy między innymi wśród rodziców i lekarzy. Dodatkowo eksperci coraz częściej sugerują, że sposób, w jaki używane jest dane urządzenie, ma większe znaczenie dla zdrowia od samego czasu poświęconemu ekranom. W niniejszym przeglądzie literatury podsumowano aktualny stan wiedzy na temat częstych problemów zdrowotnych w populacji pediatrycznej i ich ewentualnych związków z używaniem ekranów. Artykuł omawia zaburzenia snu, otyłość, objawy zaburzeń układu mięśniowo-szkieletowego, zaburzenia wzroku, funkcjonowanie poznawcze oraz zaburzenia nastroju i zachowania. Informacje dotyczące opisywanych związków pochodzą głównie z badań przekrojowych, które nie umożliwiają wyciągania wniosków na temat kierunku przyczynowości. Celem autorów zatem było wyczerpujące przedstawienie różnych argumentów pojawiających się w dyskusji, zamiast przedstawienia definitywnych wniosków. Obecnie rekomendacje są zgodne co do tego, że używanie ekranów przez dzieci do 5. roku życia powinno być nadzorowane i ograniczane przez rodziców. Wydaje się, iż w miarę rozwoju dziecka rodzice powinni stawać się bardziej przewodnikami po świecie ekranów i, w razie potrzeby, służyć pomocą. Niezależnie od wieku przestrzeganie podstawowych zasad wychowania dzieci w cyfrowym świecie może pomóc zapobiec problemom zdrowotnym.