Perspektywa czasowa a postawy wobec profilaktycznej mastektomii
Sylwia Natalia Michałowska, Agnieszka Samochowiec, Laura Kaliczyńska
Wprowadzenie i cel: Nowotwór piersi uznawany jest za najczęściej występujący nowotwór u kobiet i znaczące wyzwanie dla profilaktyki. Celem niniejszej pracy było określenie związku między perspektywą czasową (koncentracja na przeszłości, teraźniejszości lub przyszłości) a postawami wobec profilaktycznej mastektomii, jako jednej z metod prewencji raka piersi, przeznaczonej dla osób zdrowych, ale predysponowanych do zachorowania z uwagi m.in. na posiadanie mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2. Materiał i metody: Badanie prowadzone było od czerwca do lipca 2019 roku i obejmowało wyłącznie kobiety powyżej 18. roku życia. Projekt realizowano w przestrzeniach publicznych i ogólnodostępnych w zachodniej części Polski. Do analiz wykorzystano Kwestionariusz Perspektywy Temporalnej Philipa Zimbardo i Johna Boyda w polskiej adaptacji Anety Przepiórki oraz autorski Anonimowy Kwestionariusz dla Respondentów, pozwalający na pogłębienie wiedzy na temat subiektywnej sytuacji życiowej respondentek, ich świadomości w zakresie profilaktyki nowotworowej, a także wyodrębnienie postaw związanych z metodą profilaktycznej mastektomii. Wyniki: Otrzymane wyniki ujawniły, że poziom wiedzy badanych kobiet wzrastał wraz ze wzrostem pozytywnej orientacji na przeszłość i przyszłość. Zauważono, że orientacje czasowe różniły się ze względu na występowanie nowotworów w rodzinie badanej kobiety. Kobiety negatywnie skoncentrowane na przeszłości były nieco bardziej gotowe do poddania się profilaktycznej mastektomii. Wnioski: Zasadne wydaje się włączenie diagnozy indywidualnych perspektyw temporalnych kobiet do budowania spersonalizowanych programów i działań z zakresu profilaktyki onkologicznej i psychoedukacji społecznej.