Różnicowanie diagnoz klinicznych zaburzeń ze spektrum autyzmu (ASD), zespołu nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD) i zaburzeń po stresie traumatycznym (PTSD)
Ewa Odachowska-Rogalska
Wprowadzenie i cel: Celem prezentowanych badań była analiza różnicowania diagnoz klinicznych zaburzeń ze spektrum autyzmu, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej i zaburzeń po stresie traumatycznym. Założono, że u dzieci pewne grupy zaburzeń nie dają jasnego obrazu i w efekcie mogą wpisywać się w obraz sugerujący inną jednostkę diagnostyczną. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 110 opiekunów dzieci w wieku 2–10 lat – pacjentów oddziału leczenia psychiatrycznego. Przeanalizowano dokumentację medyczną pod kątem diagnozy uzyskanej przez każde dziecko w toku leczenia, następnie przeprowadzono wywiady z rodzicami. Przydatność poszczególnych metod w różnicowaniu diagnoz klinicznych autyzmu, zespołu Aspergera, zespołu nadpobudliwości psychoruchowej i zaburzeń po stresie traumatycznym oceniono z wykorzystaniem krzywych ROC (receiver operating characteristic). Wyniki: W wielu przypadkach diagnozy otrzymane przez dzieci różniły się od diagnoz, na które wskazały narzędzia. Równocześnie narzędzia okazywały się niekiedy mało skuteczne w rozpoznawaniu zaburzenia, z myślą o którym zostały przygotowane. Analizy wykazały również, że doświadczenia kryzysowe mają potencjał moderowania objawów obserwowanych u dzieci, przez co wpływają na obraz kliniczny i diagnozę. Wnioski: Prezentowane w artykule analizy potwierdziły tezę, że diagnoza różnicowa u dzieci nie jest zadaniem łatwym, a ponadto ujawniły, iż czynnik potencjalnie traumatyczny może nie tylko wpływać na obraz zaburzenia, ale także być jego przyczyną. Istotne okazały się też kwestie zawodności niektórych narzędzi stosowanych w diagnozie lub/i niespójności rozpoznań z diagnozami formułowanymi w toku leczenia. Dla diagnostów i terapeutów oznacza to duże wyzwanie, związane z koniecznością refleksji nad wyborem narzędzi oraz zebrania dodatkowych informacji mogących stanowić podstawę różnicowania.