LOGO
EN

Wymiary organizacji osobowości oraz mentalizacja a ocena satysfakcji z życia i związku romantycznego

Emilia Soroko

Affiliacja i adres do korespondencji
Psychiatr Psychol Klin 2023, 23 (4), p. 227–236
DOI: 10.15557/PiPK.2023.0029
PlumX metrics:
Streszczenie

Wprowadzenie i cel: Koncepcja poziomów organizacji osobowości Kernberga pozwala zrozumieć patomechanizm zaburzeń osobowości, co jest potrzebne przy konceptualizacji przypadku dla potrzeb psychoterapii, jak również przewidywać funkcjonowanie osób na co dzień w relacjach interpersonalnych oraz w zakresie doświadczanej satysfakcji z życia. W niniejszym badaniu zadano pytanie, czy wymiary patologii struktury osobowości wiążą się z negatywną oceną satysfakcji z życia i z relacji romantycznych, a także czy zaburzenia mentalizacji (jako mediator) oraz przynależność do grupy klinicznej (jako moderator) modyfikują te zależności. Materiał i metody: W badaniu wzięło udział 88 osób (71 kobiet) zarówno z grupy klinicznej (n = 45), jak i z grupy nieklinicznej w wieku 20–69 lat (średnia, mean, M = 31,39 roku; odchylenie standardowe, standard deviation, SD = 11,38). Osoby wypełniały Inwentarz Organizacji Osobowości Kernberga (Inventory of Personality Organization, IPO), Skalę Satysfakcji ze Związku (Relationship Assessment Scale, RAS), Skalę Satysfakcji z Życia (Satisfaction With Life Scale, SWLS), a także Kwestionariusz Mentalizacji (Mentalization Questionnaire, MZQ). Wyniki: Wyniki pokazują, że im większe nasilenie wszystkich wymiarów patologii osobowości (integracja tożsamości, mechanizmy obronne, natężenie agresji, testowanie rzeczywistości i wartości moralne), tym istotnie niższa satysfakcja z życia (rho = od −0,49 do −0,32) i tym większe trudności w mentalizacji (rho = 0,72 do 0,56). Wyższe nasilenie mechanizmów obronnych jest związane również z niższą satysfakcją ze związku romantycznego (rho = −0,23). Analiza modeli moderowanych mediacji z bootstrapem 5000 (gdzie zmienną wyjaśnianą jest satysfakcja z życia, zmiennymi wyjaśniającymi – poszczególne wymiary organizacji osobowości, mediatorem – zakłócenia w mentalizacji, a moderatorem wszystkich relacji – przynależność do grupy klinicznej) pokazała, że zaburzenia mentalizacji pełnią rolę pośredniczącą w wyjaśnianiu satysfakcji z życia i że przynależność do grupy klinicznej vs nieklinicznej może nie moderować tych zależności. Wnioski: Wyniki pozwoliły dookreślić związki między właściwościami wymiarów struktury osobowości w koncepcji Kernberga a oceną satysfakcji z życia na co dzień, sugerując znaczącą rolę procesów mentalizacyjnych jako czynników transdiagnostycznych, na które warto oddziaływać w kontekście oceny satysfakcji z życia.

Słowa kluczowe
poziom organizacji osobowości, struktura osobowości, jakość życia, jakość związku, mentalizacja