Zastosowanie badania neuropsychologicznego u chorego z wodogłowiem pokrwotocznym – opis przypadku
Agnieszka Pawełczyk, Jakub Jankowski, Ryszard Twarkowski, Klaudia Korona, Weronika Lusa, Maciej Błaszczyk, Maciej Wojdyn, Maciej Radek
Wprowadzenie i cel: Wodogłowie pokrwotoczne należy do najpoważniejszych powikłań krwotoku podpajęczynówkowego. Najczęstszą przyczyną krwotoku podpajęczynówkowego jest pęknięty tętniak wewnątrzczaszkowy. Objawy kliniczne i neuropsychologiczne wodogłowia pokrwotocznego obejmują głównie apraksję chodu, nietrzymanie moczu i różne zaburzenia neuropoznawcze. Głównym leczeniem neurochirurgicznym wodogłowia pokrwotocznego jest wszczepienie zastawki komorowo-otrzewnowej. Celem pracy była analiza neuropsychologicznego funkcjonowania pacjenta z wodogłowiem pokrwotocznym, opis dynamiki zmian poznawczych w przebiegu wodogłowia, jak również podkreślenie znaczenia diagnozy neuropsychologicznej w planowaniu interwencji neurochirurgicznej. Materiał i metody: W artykule przedstawiono przypadek 52-letniego mężczyzny, u którego stwierdzono krwotok podpajęczynówkowy po pęknięciu tętniaka tętnicy łączącej przedniej. Po operacji pacjent prezentował poważne deficyty pamięci epizodycznej, był okresowo nielogiczny i zdezorientowany. Badanie neuropsychologiczne, przeprowadzone za pomocą testów Addenbrooke’s Cognitive Examination III (ACE-III) w wersjach równoległych i Trail Making Test A i B (TMT-A i TMT-B), wykazało pogorszenie szybkości psychomotorycznej, osłabienie koncentracji uwagi oraz zaburzenia funkcji wykonawczych. Wyniki: W związku ze stopniową poprawą stanu neurologicznego pacjent został wypisany ze szpitala, jednak po czterech miesiącach od operacji chorego przyjęto ponownie z powodu apraksji chodu, upośledzenia funkcji poznawczych i wykonawczych w badaniu neuropsychologicznym oraz cech wodogłowia w tomografii komputerowej. U pacjenta wykonano wszczepienie zastawki komorowo-otrzewnowej, jednak w związku z podejrzeniem jatrogennego zapalenia otrzewnej usunięto system zastawki komorowo-otrzewnowej. U chorego stwierdzono nawrót objawów klinicznych i neuropsychologicznych i konieczna była reimplantacja zastawki komorowo-otrzewnowej. Operację przeprowadzono po siedmiu tygodniach. W przebiegu pooperacyjnym i badaniach kontrolnych pacjent ponownie w pełnym kontakcie słowno-logicznym, nie wykazywał pogorszenia funkcji poznawczych i nie zgłaszał żadnych zaburzeń klinicznych. Wnioski: Zaprezentowany opis przypadku wskazuje na znaczenie oceny neuropsychologicznej w diagnostyce wodogłowia pokrwotocznego. Zaprezentowano charakterystykę kliniczną i psychologiczną pacjenta z wodogłowiem zależnym od wszczepionej zastawki, z obecnością objawów neuropsychiatrycznych. Niniejsza praca wykazuje, że badanie neuropsychologiczne cechuje wysoka czułość w wykrywaniu nawet subtelnych zmian w zakresie funkcjonowania poznawczego oraz emocjonalnego pacjenta z wodogłowiem, które stanowią wczesny sygnał pogarszania się stanu neurologicznego i zmian w zakresie układu komorowego.