Prężność jako czynnik chroniący w rozwoju zespołu stresu pourazowego u pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19
Katarzyna Olszewska-Turek1,2, Anna Laskowska-Wronarowicz2, Anna Pastuszak-Draxler1,3, Anna Starowicz-Filip1,2, Jolanta Walczewska4,5, Dominika Dudek3,6, Barbara Bętkowska-Korpała1,2
Wprowadzenie i cel: Zachorowanie i hospitalizacja z powodu COVID-19 stanowi potencjalnie traumatyczne doświadczenie, zwłaszcza gdy przebieg choroby jest ciężki. Prężność (resilience) uznana jest za istotny czynnik w procesie skutecznego radzenia sobie z wydarzeniami o charakterze traumatycznym i może chronić przed rozwojem objawów zespołu stresu pourazowego. Celem badania było ustalenie roli prężności w prewencji zespołu stresu pourazowego u pacjentów wymagających hospitalizacji ze względu na przebieg COVID-19. Materiał i metody: Zbadano 138 chorych (59 kobiet i 79 mężczyzn, średnia wieku 52,34 roku; odchylenie standardowe, standard deviation, SD = 12,46) hospitalizowanych w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie z powodu średniego lub ciężkiego przebiegu COVID-19. Badanie przeprowadzono po 7–8 miesiącach od rozpoznania COVID-19. Użyto testów PCL-5 oraz SPP-25. W modelach predykcyjnych zastosowano analizę regresji krokowej. Wyniki: 31 osób (22,5%) spełniło kryteria prawdopodobnego zespołu stresu pourazowego. Badanych charakteryzował umiarkowany poziom nasilenia prężności (5. sten), z niższym jej poziomem u kobiet. Wyższy poziom prężności wiązał się z mniejszym nasileniem objawów zespołu stresu pourazowego. Istotnym predyktorem objawów zespołu stresu pourazowego był czynnik prężności „Tolerancja na niepowodzenia oraz traktowanie życia w kategoriach wyzwania”. Wnioski: Prężność ma wpływ na nasilenie objawów zespołu stresu pourazowego. Jest ona – a zwłaszcza jej wymiar „Tolerancja” – istotnym czynnikiem chroniącym przed zespołem stresu pourazowego po hospitalizacji z powodu COVID-19. Pacjentów hospitalizowanych z ciężkim przebiegiem COVID-19 charakteryzuje umiarkowany poziom nasilenia prężności, przy większym nasileniu tej cechy u mężczyzn niż u kobiet.